2 mei 2024
Deadlines voor aansluitingen op het elektriciteitsnet: wat u moet weten over de wettelijke 18-weekse termijn
Deadlines for connections to the electricity grid: what you need to know about the legal 18-week timeframe
Een netbeheerder is verplicht de aanvrager van een aansluiting binnen 18 weken aan te sluiten op haar elektriciteitsnet. Dat volgt uit artikel 23 Elektriciteitswet (hierna: ‘E-Wet’). Vanwege een overspannen elektriciteitsnet (congestie) en personeelstekorten in de technische sector, is het geen uitzondering dat deze termijn niet wordt gehaald. In 2021 stond de wettelijke termijn van 18 weken ter discussie gelet op een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Daarin werd geoordeeld dat een toezichthoudende instantie van een lidstaat de termijnen uit de E-wet moeten handhaven. Deze termijnen mogen niet door de wetgever worden vastgesteld. Dit volgt – zeer kort gezegd – uit de Elektriciteitsrichtlijn 2019/944. De termijn van 18 weken leek met dit arrest enigszins op losse schroeven te staan. De termijn van 18 weken volgt uit de E-wet en is dus vastgesteld door de wetgever.
In de nasleep van het hiervoor genoemde arrest, publiceerde de ACM (de toezichthoudende instantie van Nederland) een codebesluit over de aansluittermijn en week daarbij uitdrukkelijk af van artikel 23 E-wet. Conform het codebesluit – welke is vastgelegd in artikel 8.11 van de Netcode elektriciteit – moet een netbeheerder een aansluiting van 3x 80A en kleiner binnen 18 weken realiseren. Deze termijn wordt verkort naar 12 weken als er geen graafwerkzaamheden nodig zijn. Voor aansluitingen groter dan 3x 80A, maar kleiner dan 10 mVA, is een termijn van 40 weken redelijk volgens de ACM. Een uitzondering met betrekking tot de genoemde termijnen, doet zich voor als er sprake is van congestie. Dan is de termijn maximaal 52 weken, of korter als er eerder transportcapaciteit beschikbaar is. Artikel 8.11 van de Netcode verschilt aanzienlijk van artikel 23 E-wet.
Ondanks het arrest van het Hof van Justitie waaruit mogelijk uit blijkt dat de wetgever geen termijn van 18 weken mag opleggen en de gewijzigde Netcode, wordt artikel 23 E-wet onverkort toegepast in de lagere rechtspraak. Dat deed bijvoorbeeld de Rechtbank Oost-Brabant op 13 september 2023. In deze procedure stelde de netbeheerder dat de termijn van 18 weken uit artikel 23 lid 4 E-wet buiten toepassing moet worden gelaten. De netbeheerder deed daarbij een beroep op (i) een rechtstreekse werking van de Elektriciteitsrichtlijn en (ii) een beroep op een richtlijnconforme uitleg van de Elektriciteitsrichtlijn. Van een richtlijnconforme uitleg is geen sprake, zo oordeelde de Rechtbank Oost-Brabant, omdat een richtlijnconforme uitleg niet kan dienen als grondslag voor een uitleg die in strijd is met het nationale recht (contra legem). Verder oordeelt de Rechtbank Oost-Brabant dat de wetgever bewust heeft gekozen voor een harde deadline van 18 weken voor aansluitingen tot 10 mVA. En die harde termijn biedt de rechtbank geen ruimte om daar richtlijnconform van af te wijken.
Kortom, netbeheerders moeten nog steeds rekening houden met de aan haar opgelegde termijnen uit de E-wet. Heeft u een juridisch vraagstuk over uw (toekomstige) aansluiting op het elektriciteitsnet? Neem dan contact op met Job Velten.
A network operator is required to connect an applicant to its electricity grid within 18 weeks. This requirement is outlined in Article 23 of the Electricity Act (hereinafter: "E-Act"). Due to an overloaded electricity grid (congestion) and staff shortages in the technical sector, it is not uncommon for this deadline to be missed. In 2021, the statutory 18-week deadline came under scrutiny following a ruling by the European Court of Justice. The court ruled that a regulatory authority of an EU member state must enforce the deadlines outlined in the E-Act, and these deadlines should not be set by the legislature. This conclusion—put briefly—derives from the Electricity Directive 2019/944. With this ruling, the 18-week deadline seemed somewhat unsettled, as it was established by the legislature through the E-Act.
In the wake of the aforementioned ruling, the ACM (the Dutch regulatory authority) issued a code decision regarding connection timelines, explicitly deviating from Article 23 of the E-Act. According to the code decision—codified in Article 8.11 of the Electricity Network Code—a network operator must complete a connection of 3x 80A or smaller within 18 weeks. This timeline is shortened to 12 weeks if no excavation work is required. For connections larger than 3x 80A but smaller than 10 MVA, a period of 40 weeks is considered reasonable by the ACM. An exception to these deadlines applies in cases of congestion; in such cases, the maximum period is 52 weeks, or shorter if transport capacity becomes available sooner. Article 8.11 of the Network Code differs significantly from Article 23 of the E-Act.
Despite the European Court of Justice ruling, which implies that the legislature may not impose an 18-week deadline, and despite the amended Network Code, Article 23 of the E-Act continues to be applied in lower court rulings. For example, on September 13, 2023, the Oost-Brabant District Court upheld this deadline. In this case, the network operator argued that the 18-week deadline in Article 23, paragraph 4 of the E-Act, should not apply. The network operator based its argument on (i) the direct effect of the Electricity Directive and (ii) a directive-compliant interpretation of the Electricity Directive. However, the Oost-Brabant District Court ruled that a directive-compliant interpretation could not serve as a basis for an interpretation that contradicts national law (contra legem). Furthermore, the court held that the legislature had deliberately chosen a strict 18-week deadline for connections up to 10 MVA. This strict deadline leaves the court no room to deviate from it in a directive-compliant manner.
In short, network operators must still comply with the deadlines imposed by the E-Act. Do you have a legal question regarding your (future) connection to the electricity grid? Contact Job Velten.
